A paz que (me) deixa a intuición.
Categoría: soños
Non ser
Esperto porque a escoito falar. Outra vez a súa voz. Dispáraseme o corazón. Erguinme hai cousa de dúas horas para tomar un ibuprofeno pola dor e volvín quedar durmida. A súa voz catro meses despois. Saio da habitación con medo e aguantando a respiración. Estamos en Fontes e eu estaba no seu cuarto. Nin sequera me sorprendo. Ela está de pé na cociña organizando o magosto. Non entende que fai a cociña de leña apagada, non entende porque a miramos tan abraiados. Leva o traxe que levou á miña voda. Segue viva. Só foi un soño, un pesadelo. Vouna abrazar, pero ela rífame porque son máis das dez e eu sigo en pixama. Aí é cando realmente esperto. O ibuprofeno fixo efecto, quitoume a dor mentres outra se instala na miña memoria. Paso todo o día choromicando porque hoxe fai xusto un ano que o tío Tonete morreu. Aínda hai momentos que me pode aquela incredulidade. Choro todo o que non chorei hai un ano. Nunca entenderei como fun quen de dar clase no momento en que sen querer nos avisaban de que xa morrera. A Elisa profesora aguantou hai un ano, pero esa dor amputada sae polos ollos da Eli que só son agora. Nin unha mísera bágoa quixera asomar polos meus ollos aquel venres mentres o meu corazón se vai a pique nas profundidades do meu peito como o Titanic. Como nunha película da que nunca quixeches ser protagonista.
Son días de flores e sombras e de xente disfrazada de asasinos en serie na madrugada. Pero no fondo é todo o mesmo, unha fuxida cara adiante; o memento mori máis borracho ou o carpe diem máis extremo. Volvo ter nove anos fronte a tumba dos avós, os dous Antonios que xa non están sós. Agora son tres en Reádegos e tres na Peroxa. Nunca deixará de chamarme a atención como dúas familias tan distintas sempre se puxeron de acordo para ir paralelas cando se trata da morte. Xa non teño nove anos, pero choro coa mesma honestidade e o mesmo medo: Quen será o próximo? Se fose eu non deixarei que ninguén me leve flores. Se fose eu, hoxe que aínda non son nai e non teño a ninguén que se pareza a min en vinte anos, borrareime. Marcharei sen deixar un só alento da miña presenza. Que non quede ningún recordo meu. Evaporarme das fotografías, que ninguén saiba quen ocupaba aquel oco. Que o Rei nunca lembre os meus bicos nin as risas felices dun día calquera. Que nunca houbese unha Eli pequena, alguén que herdase a miopía de meu pai. Que a miña melliza non lembre o moito que xogabamos e pelexabamos de nenas. Ninguén a quen terlle caído ben ou mal. Non ter enviado nin recibido nunca unha carta; polvo de follas en branco. Desaparecer como se nunca tivese pisado esta terra.
Non ser a muller, a filla, a irmá, a amiga, a profesora. Ser nada, absolutamente nada, pero que non haxa quen me chore ou me sufra. Xamais.
Aurea mediocritas
Levámosche flores e o paso do tempo maréame. Volve ser 11 de setembro. Alí, diante da túa lápida aínda sen o teu nome e sen o 23 de xuño penso que todo é un soño. Aínda non casamos o Rei e eu e estades todos. Tampouco comecei o curso, o curso que repetiría unha e mil veces se puidese. Un instante, un pestanexo, unha respiración. Pero as rosas que che levou o tío Afonso seguen frescas e contrastan coa miña memoria. O tempo acelérase e a labazada na cara doe máis ca nunca; o 11-S que máis sangrei. Non distinguir o ilusorio do real… Non podo ser máis barroca. Empezan a caer os temas coa calma e pausa dos quilómetros que xa peregrinei este verán. Na biblioteca case sempre sento no mesmo lugar rumbo ao nordeste. Cando o sol rompe a néboa entra directo como unha lanza que me atravesa o peito. E sae Garcilaso dos apuntes para pelexar con Chomsky. Boxean como bestas mentres a xente comeza a facer apostas. E aparece Nemoroso desesperado por min. Explícolle que non son a Elisa pola que chora. Pero ninguén me escoita e as mozas que preparan o MIR colócanme á forza sobre unha das mesas de estudo. Queren reanimarme. Pero operarme de que? Se eu estou ben. Anestésianme e noto como me evaporo. Nemoroso non minte, alguén chora por ti. Parvos, é a miña familia chorando pola avoa, pola nai, pola tía.
Esperto cando volve soar o espertador. O gato sae do meu abrazo e non distingo se é luns ou martes. Á altura do corazón teño cosido medio endecasílabo e unha prescripción médica na mesiña de noite:
“Elisa, vida mía”.
O vestido agarda por min no taller. Hai quen só busca a miseria allea para agochar a súa. Mediocres espidos o día da nosa voda. Xa non me sangra a lingua, agora paseo polo corredor como un gato con insomnio. Botamos amistosos ou, mentres descifro a Carmen e a Delibes, o Rei adícase a conquistar Grecia. Chamadas a todas horas. Soño cos samurais e con Riazor un xoves de finais de marzo. Pasou exactamente un ano. Se erguía os brazos sentía que podía saír voando. Agora, a vida a cámara lenta.
Ninguén sabe que vai pasar mentres nos espiamos polas fiestras.
Non sei que me asusta máis, se os días de sol que me deixan sen sangue ou os días grises nos que nin o carteiro timbra, que o Rei pasa todo o día no hospital e me volvo unha naufraga sen gafas por casa. Torpe como a primeira vítima do asasino en serie. Sempre é máis bohemio lamber as feridas en soidade, alma en pena, non opoñer resistencia cando te acoitelan as circunstancias. Vomítalle a túa culpa á mala sorte. Emborráchate de mediocridade allea, non lle repliques aos necios. Por que fixen unha estúpida e inútil da miña humildade? Ti non o sabes, non podes nin imaxinalo, pero este é o momento exacto no que me volvo completamente invisible, como o fume desaparecendo antes de acabar o cigarro; apenas sobrevivirá uns días na túa chaqueta, ata que o Xuízo Final chegue en forma de suavizante. Ou a décima de segundo no que todo o que son, todas esas pequenas cousas que se me dan ben, todas as miñas capacidades conflúen para adiantalos no Alpe d’ Huez, conquistar o Everest, rematar outra San Martiño máis.
Derrubar o muro que son
Soa
Saio correr máis de tres meses despois e aguanto seis quilómetros como se aquilo formase parte rutina semanal. Aguanta, aguanta. E fantasio, así en baixo, para o Rei e para min. Ataques de risa e sexo de madrugada. Declaracións de amor adolescente nos meus apuntes. Escoito a Saturno e son consciente da pouco que lle importa ao universo este exame. Amor, familia, saúde, casa. Non fuxir malia o medo. Chega o día D, sentada diante do folio estou tan cansa que os meus pensamentos van a cámara lenta. A marea sube ata Monteporreiro e o instituto inúndase. Non respiro, só escribo. Dóeme o corpo como se viñese de finalizar unha maratón. Durmo dez horas seguidas sen cambiar de postura, pegada ao colchón. A certeza quere botar raíces e regalala cun pouco de sorte é a mellor das chuvias. Sigo correndo, pero a dúbida espérame en Reza. Quizais me estea a enganar, quizais me ceguen as ganas de aprobar. Quen non quere triunfar? Quen non quere conseguir os seus obxectivos? Quen non quere borrar os fracasos a puñados? Soño que o día da lectura do exame os comentarios e o tema desapareceron. Dentro do sobre só hai a vella fotocopia do poema que Osiria me regalou cando ela só era a miña a profesora de Historia. Outras veces os mesmbros do tribunal escóitanme sentados, todos vestidos con armadura, movéndose todos á vez, sinanlando todos como autómatas á pizarra na que alguén escribiu Alea jacta est.
É nese intre no que esperto sen saber nunca se seguir soñando ou non.
Ela tiña medo a morrer. Podo recoñecer esa mirada en calquera persoa, en caquera lugar. Só te miran dese xeito ao sentirem a lixeireza do inevitable. Pero que fas cando é túa nai quen te mira tan asustada que se che conxela o sangue? Son as catro da mañá. Papá berra dende o corredor, Mamá caeu. Está tirada na entrada xemendo confusa, arrastrándose. Intento erguela, pero non se deixa. Papá non se pode inclinar, recén operado de cataratas como está. Por iso xa fora eu con ela ata o PAC, pola contractura dorsal que sempre lle dá. Por iso me quedara a durmir na miña vella cama. Por intuición, instinto. Cando descubro sangue na parte posterior da súa cabeza, saltan todas as miña alarmas. Hai sangue no chan da cociña e ela segue a queixarse da cabeza. Está a rondarnos, respirándolle na caluga. Disimulando a miña angustia chamo ao Rei. Son as catro e media da mañá e el entra a traballar en tres horas.
QUE fago?
Chama ao 061
Mandan unha ambulancia e dinme que a coloque decúbito lateral esquerdo, que a tape cunha manta e lle tape a ferida cunha toalla. Vístome á velocidade do raio, só se me vén a cabeza o pesadelo que tiven á noite anterior. Véñenseme imaxes do futuro, eu chamando á miña irmá para que veña de Algeciras, mentres me repito que non, aínda non. Se me pasa algo, quérovos a todos. Atragántaseme o aire nos pulmóns, o tempo ralentízase mentres me agacho para acariñarlle a cara cunha calma que non sei de onde vén. Non, non che vai pasar nada. Estou eu aquí e non deixo que nada che pase. De súpeto vexo luz nos seus ollos. Confianza e alivio. Ás oito e media volvemos para casa en taxi. Fixéronlle mil probas e todo queda nun susto e catro grapas na súa cabeza. Hai tráfico, é a hora dos colexios e os institutos.
Non, non me veño abaixo nese momento. Aguanto, porque iso é o que fago sempre. Aguantar e aguantar. Pero pasan os días e o medo golpéame no peito á menor oportunidade. Son inxusta con quen non debo selo e maltrátome. En soños volvo a ser esa nena de nove anos. As mesmas gafas na cara, unha espada na man contra o monstro. Aínda NON!
Cando en 1984 se celebraba a primeira edición dos Premios Xerais eu non tiña máis de seis meses de vida. Hoxe camiño cara os trinta. Lembro que os primeiros libros que merquei durante a miña adolescencia eran de Xerais. Un Nadal pedín Rapazas de Agustín Fernández Paz e non fixen outra cousa que lelo durante a cea con auténtica fame. É o único que lembro daquela Noiteboa. Eu era desas frikis que seguía a gala dos Premios Xerais por twitter, en stream ou como lle cadrase. Outra vez a fame, máis desta vez acompañada dunha sede tan real que remataba por provocarme saudade. Mais, como é posible ter saudade de algo que nunca tiveches? Quizais porque só o Tempo sabe que algún día o conseguirás.
Era luns o día que Fran Alonso (o home que me reconciliou con Vigo) me chamou para preguntarme se quería formar parte do xurado desta edición. Botei un par de días camiñando con ás nos pés, é o que sucede cando algo que non te atreves a soñar ocorre. Despois viñeron as caixas cheas de orixinais, as lecturas no tren, na cama ou mesmo na biblioteca. O xantar en Soutomaior, o debate, a relectura e a decisión final. Con Cadeas o meu foi amor a primeira vista que se foi confirmando a medida que pasaba as follas. Vivín a gala devorando cada detalle, nerviosa, emocionada, aínda coa sensación de irrealidade, e sobre todo, compartindo algo tan importante para min coa miña xente. Ao final tiven o valor de achegarme a Agustín para contarlle o meu idilio con Rapazas. Volvín ser a rapaza tímida e inxenua que se gastaba a paga semanal en libros.
Non me cansarei de repetilo: foi máxico formar parte da engrenaxe, ter o privilexio de camiñar polo corazón do dragón, que o detallazo de que Manuel Bragado saiba que son aultrenarai (que é quen realmente sinto que son) non se me vai borrar xamais da memoria.
As cousas rematan como empezan e o martes, despois de dous meses, os orixinais marcharon como viñeron, por mensaxeiro. Así pechábase o círculo, así volvía a saudade. Esta vez sabemos de onde vén.
Autorrelato
“Ti sempre quixeches medrar. Ser grande, ser un carballo. Había cousas que non podías alcanzar. Cando medre todo será distinto. Pero pasou o que adoita ocorrer cando os soños non dependen da idade e si das oportunidades. Si, medraches, pero agora non tes tempo.
Poucos coñecen a túa verdadeira historia de amor coas palabras. Teus pais sempre pensaron que só era un amor platónico, algo que non se pode volver real. É un amor imposible, oculto, secreto. Agora vives entregada a outro soño. Es escaladora profesional, o teu Everest son os setenta e cinco temas da oposición. Se consegues chegar ao cume serás profesora de secundaria. É duro. Estás soa na montaña, rodeada dos cadáveres de outros que xa o intentaron antes ca ti. Ultimamente só hai avalanchas… Hai días que o único que queres facer é afastarte para pechar os ollos, respirar con calma e sentar a escribir ata que se che conxelen os dedos. Si, alí no medio das neves perpetuas, ti e a máquina de escribir. Pero non podes, tes unha montaña que escalar. Sei que botas de menos aquelas madrugadas que gastabas diante do teclado do ordenador ata as catro ou as cinco da madrugada enfrascada nunha nova entrada do teu blog. Non importaba que houbese poucos ou ningún lector. Tampouco que colleses tarde o vitrasa para o cuvi. Sempre quedabas durmida nas clases de tradución. Non quero ser tradutora, quero escribir. Vomitabas en silencio como unha anoréxica invisible.
Xaneiro de 2005, estamos de Erasmus en Lisboa. Onte foi o teu aniversario e fixemos unha pequena celebración en casa. Esperto cedo e mentres ti dormes acendo o portátil que che quedou ciscado no sofá do salón. Fedello pola rede, é o boom dos blogs e non se me ocorre nada mellor que abrirche unha conta en blogspot. Que fas? Xa non tes sono? Sinalo a pantalla. Mira, este é o meu regalo. A idea namórate e pasas o resto da maña perdida nos detalles da túa nova conta. Así te lembro: almorzando en pixama co portátil nas pernas e un brillo creador asomando polas pupilas. Primeiro foron as Memorias dunha Ionqui para deixar constancia nalgunha parte do universo daquel ano no que irremediablemente te convertías nunha muller decidida malia a túa cara de Lolita. Despois veu a mudanza a blogaliza, a evolución darwiniana. Os Pés Espidos representaban un novo paso cara adiante, o punto final da adolescencia tan tardía que tiveches.
Certo, seguías á procura do Santo Graal coma o rei Arturo ou Indiana Jones, mais sen aquela ansiedade de corredor dos cen metros lisos. Moito antes de Lisboa, dos ordenadores, a Rede, antes de todo iso papel e bolígrafo eran espada e escudo. Cando todos se preparaban para pasar as noites facendo mapas de soños ti sentabas á luz dun vello flexo para escribir cartas. En Vigo, en Ourense, na Peroxa, en Praia América ou onde lle cadrase. En verán, en inverno, en primavera… O ritual repetíase unha e outra vez: uns auriculares pegados a un walkman que despois foi un discman e de momento un ipod. Necesitas banda sonora cando estás espida diante do branco inmaculado do papel. Pero o acto de escribir acompáñate como un latexo paralelo aos dos teu corazón. Dentro de ti hai un motor que non para, que observa e comprende todo o que pasa ao teu redor. Todo iso que os humanos agochan uns dos outros, o que se volve invisible de tanto ignoralo, ese pronome demostrativo neutro, iso é o que ves. Pasas desapercibida coa túa aparencia de eterna adolescente. Non son conscientes das radiografías das súas almas que fas. O que perderon, as promesas non cumpridas, os medos mal disimulados, as ilusións ás que tanto temen aferrarse, as guerras civís entre corazóns e cabezas, a necesidade de ser rescatados da súa comodidade… Ti non ves persoas, ti ves personaxes en calquera lugar; nos supermercados, nos avións, nos rostros sorrintes das fotos que colgan en facebook, nas miradas furtivas que che lanzan cando pensan que non miras, nas salas de espera dos hospitais, nos adolescentes que van estudar á biblioteca universitaria. Si, escritura e vida fúndense nun so ser que non deixa de facer o amor dentro do teu peito.
Tiñas dezaseis ou dezasete anos o día que pensaches que non sería mala idea facer unha paréntese na túa rutina, poder fuxir da cidade para pecharte nunha casa a escribir, soa, só a escribir. Que se sentiría? Non lembras se era o magosto da vosa familia ou o tempo da matanza. Posiblemente outono, quizais inverno. Estabades todos na pequena aldea de mamá. Os adultos están a rematar de cociñar o xantar mentres María, a túa melliza, e as primas poñen a mesa. A ti tócache ir buscar auga á fonte. Colles dúas botellas de plástico, pos un chuvasqueiro vello, chamas polos cans e cantaruxando algunha canción atravesas rúas estreitas, sen nome, rodeadas por ducias de casas abandonadas. Reparas que xa finalizaron cos arranxos dunha desas casas que morría de soidade, xusto onde remata o asfalto e comezan as corredoiras. Semella outra. É nese intre no que un sentimento de serenidade te abraza polas costas e veste nesa mesma casa coa idade que tes agora, exactamente agora. Iluminada por un flexo á dereita do portátil, dicionarios e cadernos cheos de anotacións no caos organizado e cheo de vida que soe habitar os teus escritorios. Polo día paseas e les. Escoitas música e imaxinas situacións e escenas. Debates contigo mesma o que é mellor ou peor para unha personaxe. E unha pregunta sempre presente. Emocionaranse? Conseguirei chegarlles á alma? Non hai televisión, chega coa radio. Túa nai chama para preguntarche se comes ben, se pasas frío. Polas noites escribes ata que nada de ti queda, ata que as palabras queiman e tocan melodías reservadas só para Chopin. Un dos cans ladra. Vaia, estaba soñando esperta. É tarde, colles auga o máis rápido que podes e volves a casa correndo, intentando afogar un sentimento de decepción.
Por este recordo, por unha casualidade, por unha oportunidade, por iso estás a escribir agora mesmo. Estás na biblioteca. Hai universitarios a voltas cos exames de decembro, opositores que coma ti soñan co ensino público e ti enchendo folios en branco. Respiras con forza, como quen remata unha carreira de dez quilómetros. E sorrís aliviada. Xa está feito, xa non depende de min.”
O día que o teñas todo non te darás conta. Vivirás tan cegada co teu perfeccionamento que só verás a botella medio baleira, sempre pendiente dos erros cometidos e das dificultades.
Pero non hai nin botella, nin río. Hai un océano rodeándote, salitre nos beizos. Abre os ollos, esperta, que o reloxo non entende de miopías no corazón.
Un día calquera espertas e, por fin, daste conta de quen es.
PÉS ESPIDOS 
