Ela tiña medo a morrer. Podo recoñecer esa mirada en calquera persoa, en caquera lugar. Só te miran dese xeito ao sentirem a lixeireza do inevitable. Pero que fas cando é túa nai quen te mira tan asustada que se che conxela o sangue? Son as catro da mañá. Papá berra dende o corredor, Mamá caeu. Está tirada na entrada xemendo confusa, arrastrándose. Intento erguela, pero non se deixa. Papá non se pode inclinar, recén operado de cataratas como está. Por iso xa fora eu con ela ata o PAC, pola contractura dorsal que sempre lle dá. Por iso me quedara a durmir na miña vella cama. Por intuición, instinto. Cando descubro sangue na parte posterior da súa cabeza, saltan todas as miña alarmas. Hai sangue no chan da cociña e ela segue a queixarse da cabeza. Está a rondarnos, respirándolle na caluga. Disimulando a miña angustia chamo ao Rei. Son as catro e media da mañá e el entra a traballar en tres horas.

QUE fago?

Chama ao 061

Mandan unha ambulancia e dinme que a coloque decúbito lateral esquerdo, que a tape cunha manta e lle tape a ferida cunha toalla. Vístome á velocidade do raio, só se me vén a cabeza o pesadelo que tiven á noite anterior. Véñenseme imaxes do futuro, eu chamando á miña irmá para que veña de Algeciras, mentres me repito que non, aínda non. Se me pasa algo, quérovos a todos. Atragántaseme o aire nos pulmóns, o tempo ralentízase mentres me agacho para acariñarlle a cara cunha calma que non sei de onde vén. Non, non che vai pasar nada. Estou eu aquí e non deixo que nada che pase. De súpeto vexo luz nos seus ollos. Confianza e alivio. Ás oito e media volvemos para casa en taxi. Fixéronlle mil probas e todo queda nun susto e catro grapas na súa cabeza. Hai tráfico, é a hora dos colexios e os institutos.

Non, non me veño abaixo nese momento. Aguanto, porque iso é o que fago sempre. Aguantar e aguantar. Pero pasan os días e o medo golpéame no peito á menor oportunidade. Son inxusta con quen non debo selo e maltrátome. En soños volvo a ser esa nena de nove anos. As mesmas gafas na cara, unha espada na man contra o monstro. Aínda NON!

Son os derradeiros días e xa me incordia a saudade. Acabouse o conducir entre a néboa, acabouse o conto de ser a substituta. Aprendín eu máis deles, leccións invisibles das que nunca serán conscientes. Podo velos cambiando e medrando a cámara rápida. Algúns disfrazándose de experimentados vividores, outros son avezados camaleóns que observan e todo o ven. Míranse no espello, sácanse selfies, pero aínda non chegaron ao centro do labirinto. Aínda non é o momento de que se descubran.

Camiño polo corredores baleiros cantaruxando feliz, contendo as ganas de marcarme un musical.

porto

Cando te queres dar conta xa estás sentada coas mans nos teclado. De nada serve atopar a banda sonora perfecta se non tes as palabras. Hai viaxes que se estiran no tempo coma goma de mascar. O teu reloxo nunca marcará as estacións coa velocidade do calendario da cociña. Ninguén te viu chorando dentro do taxi, xa levabas un mes a desangrarte. De despedida en Porto todos eran rañaceos, agás eu, un galpón que non pode disimular o que é. Non me recoñezo nas fotos, quen usurpou o meu corpo? Por unhas moedas os rapaces saltan da ponte sen medo, pouco lles importa que eu me indigne mentalmente cos turistas. Do Douro emerxen co ímpeto da inxenuidade. Houbo un tempo no que eu tamén era quen de cambiar o ritmo das mareas sen propoñermo. Corróeme a envexa e estou a dous segundos de trepar polas vigas de aceiro. Cando me quero dar conta estou a descalzarme. Ei! Vou saltar. Primeiro a sorpresa, despois a incredulidade. Pero que dis?!! Berran, pero eu non escoito nin razono. Pálpítame o corazón de alegría. Pecho os ollos. conteño a respiración, lánzome e o aire fáime cóxegas por debaixo da camiseta. Afúndome na auga coma un proxectil. Cando me quero dar conta estou a lavar a mans para preparar a ensalada, despeiteada, co pixama xa posto e escoitando a radio. Lavo as gafas, ergo a vista por inercia. Aí a está sorrindo con cariño do outro lado do espello. Chíscame un ollo e botámonos a rir pensando en Borges. A vida sempre se decide nun instante.

pala

“A beleza dun día de verán no que acabas pensando na morte. Por que? Morre atropelada unha das gatas ás que lle dás de comer. Enterrala. A ausencia de vida ata nos animais ten a forza dunha boa labazada. Miña nai emociónase con disimulo, a miña tía non quere mirar. Un corpo peludo e agarimoso agora inerte. A morte pesa, tamén é física. Unha pá, un sacho, un burato profundo na terra. Unha pequena lousa e unha hortensia. Un ritual máis, outro adestramento. A través dos seus ollos felinos poderías ter coñecido a miña adolescencia. Verme dende fóra. Esa é a miña obsesión. Ás veces teño a impresión que todo o mundo consigue verse a si mesmo, dende o outro lado do espello. E teñen unha perspectiva de si mesmos da que eu carezo. Quizais só estea a engarnarme, pechar os ollos e non crer en nada é máis doado que lanzarse de cabeza dende o acantilado da confianza. Todos me din que son intelixente, mais non consigo calcular a lonxitude desa praia quilométrica diante dos meus ollos. Dígolle ao Rei que non sabe o guapo que é no ascensor da súa casa. Sei que non me cre, é un guapo que non sabe que é guapo. A beleza cando non é superficial vólvese menos acesible. Non todo o mundo pode percibila, non todo o mundo ten a sensibilidade suficiente. A beleza atemporal, que non se asocia coa xuventude nin coa elegancia. O silenzo, o costume, unha estrada secundaria chea de buratos…”

(Agosto 2014)

Este verán volvín ter que coller a pá, outro burato, outro felino morre nas miñas mans. Ás veces afógame tanta sensibilidade dunha maneira que me illa do mundo, de todo, de todos. Outro tanatorio, outro adeus. E velo vir. Non é intuición, non é negatividade, é instinto. Meus pais de viaxe e nós saíndo ao campo, xogadoras titulares. Asústame darme conta de canto medrei. E se xa non queda nada da nena inxenua e confiada? Lei de vida, lei de vida, lei de vida. Cando volven, abrázome á miña nai como se eu medise dous metros, silenciosamente desesperada, crendo que podo parar o tempo nese momento. Nunca tanto os botei de menos.

Ás veces volvo a ese día, a ese momento. Quizais xa o teño contado demasiadas veces. Pero cada quen fuma o que quere, eu fumo recordos. Pasaron dez anos, xa teño a idade que tiña miña nai cando nos tivo. Traballo con nenos e o futuro faime sorrir. Vexo aos fillos de outros, pregúntome como serán os nosos. Algún día.

Hai cousas que só podo compartir comigo mesma, de que xeito procuraba o amor en calquera coma un cadelo da protectora buscando dono. Era quen de regalar a miña alma por unha caricia. Vendíalla ao diaño mil e unha noites. Agora que sei todo o que sei… Fun egoísta, non me importa admitilo. Non máis do que foron comigo. Aquela mañá, hai dez anos, o inverno en Lisboa e eu regalándome un blog. O instante no que gardei para sempre o amor propio na maleta.

(27 de xaneiro de 2015)

 

A relaxación chega cando tensas todo o teu corpo e soltas toda esa presión acumulada. Pasar dun extremo ao outro. Quedarse só coa inmensa paz que queda despois.
Domingo. Collo o coche aparcado diante do Gadis na rúa San Rosendo. Son as nove e media. Despois de ver ao Rei paso por casa da avoa. Poño a radio, en Radio 3 están a botar o concerto de Travis en directo. Son Telma sen Louise. A miña autoestima ten tanta malnutrición que se emociona con calquera cousa. Tocan Driftwood, un clásico (da miña adolescencia tardía) sobre deixar de ser un pedazo de madeira río abaixo. Canto e conduzo. Tanto tempo perdido… Como volverei ser un carballo centenario? Meto quinta, piso o acelerador e berro. Dous bufidos, dous ouveos xordos, de animal. Non solto o volante. Calquera que me vexa pensará que perdín a cabeza. Súdama. Estou tan tan tan cansa de volverme invisible. Os Travis tocan My Eyes e podo imaxinar esa hordas de güiris británicos borrachos ao pé do escenario do FIB. Unha inmensa tranquilidade agroma do meu peito coma unha pequena fonte de auga. Chega a todos os recunchos da miña memoria. Alivio. Sorrío e río comigo mesma. Chego á Peroxa coas “ventanilllas” baixadas e a música soando moi forte. Son a protagonista, como non me había gustar?

A xente non lle presta atención ás bandas sonoras, pero esas melodías expresan todo o sentimento dos silencios. Durmo mal polas noites, unha vella escuridade invádeme con cada solpor. Volvo estar enmeigada. Non se dan conta… Teño o don de facerme invisible, non me ven. Evapórome. Mírome no espello e hai algo que falla. Algo falta. Quizais a manca sempre fun eu.

Soa a música, dou voltas na cama. Escuridade. Son Manuel Antonio no paquebote esmaltado.

30

 Quizais sempre fun grande. Non alta, non vella. Grande. Son un iceberg, enganeivos a todos. Teño vivido máis do que imaxinas, máis do que aparento. Ser sensible non é ser transparente, esa foi a miña tapadeira. Algúns só ven o que asoma pola superficie, outros mergulláronse nas augas árticas. Non houbo hipotermia, valentes que coñecen as marabillas os labirintos de xeo onde as baleas regalan cancións de berce ás súas crías. Podería morrer mañá e cando viñeses á miña tumba unha frase te recibiría:

Fun o que me deixaches ser na túa vida.

E chorarás de alegría ou de pena. Lembra, querido amigo ou inimigo, a elección (sempre) foi túa.

Viñeron os trinta coa calma de quen sabe que viviu a súa vida cos pés espidos. Equivoqueime moitas veces, caer é a única forma de atopar o equilibrio. Xa non soño con viaxar no tempo e rescatar á miña versión adolescente, tampouco me doen os amigos que perdín ou as ausencias dos que morreron. Quédame algo máis imperecedoiro que os recordos e a certeza de que esas ausencias non son invisibles. O único que boto de menos é o sol do inverno en Lisboa.

E o amor? O AMOR veu de quen só podía vir. Ninguén máis podía darme o que eu soñaba, só el. Miro atrás e son consciente de que fun Indiana Jones á procura do Santo Graal. A humildade, o carpinteiro, o sangue de Cristo só podía ser custodiada no caliz menos barroco, no máis auténtico.

Podo intuír o futuro, sinto as raíces do tempo no meu corazón. Sei o que vai pasar, a ti, a min, a todos. Podo velo no reflexo das miñas gafas.

Fóronse a adolescencia tardía, a vellez anticipada. Sei que aínda teño débedas comigo mesma, hai algo que ela sempre me reclamou, admito que me levou moitos anos e discusións comprendela. Mentres escribo observo a foto do meu pasaporte recén expedido, caduca dentro de dez anos. Como serei aos corenta? Recoñecereime? E unha promesa que o invade todo, sen facer ruído. Como a min me gusta.

É hora de brillar.

 

Cando en 1984 se celebraba a primeira edición dos Premios Xerais eu non tiña máis de seis meses de vida. Hoxe camiño cara os trinta. Lembro que os primeiros libros que merquei durante a miña adolescencia eran de Xerais. Un Nadal pedín Rapazas de Agustín Fernández Paz e non fixen outra cousa que lelo durante a cea con auténtica fame. É o único que lembro daquela Noiteboa. Eu era desas frikis que seguía a gala dos Premios Xerais por twitter, en stream ou como lle cadrase. Outra vez a fame, máis desta vez acompañada dunha sede tan real que remataba por provocarme saudade. Mais, como é posible ter saudade de algo que nunca tiveches? Quizais porque só o Tempo sabe que algún día o conseguirás.

Era luns o día que Fran Alonso (o home que me reconciliou con Vigo) me chamou para preguntarme se quería formar parte do xurado desta edición. Botei un par de días camiñando con ás nos pés, é o que sucede cando algo que non te atreves a soñar ocorre. Despois viñeron as caixas cheas de orixinais, as lecturas no tren, na cama ou mesmo na biblioteca. O xantar en Soutomaior, o debate, a relectura e a decisión final. Con Cadeas o meu foi amor a primeira vista que se foi confirmando a medida que pasaba as follas. Vivín a gala devorando cada detalle, nerviosa, emocionada, aínda coa sensación de irrealidade, e sobre todo, compartindo algo tan importante para min coa miña xente. Ao final tiven o valor de achegarme a Agustín para contarlle o meu idilio con  Rapazas. Volvín ser a rapaza tímida e inxenua que se gastaba a paga semanal en libros.

Non me cansarei de repetilo: foi máxico formar parte da engrenaxe, ter o privilexio de camiñar polo corazón do dragón, que o detallazo de que Manuel Bragado saiba que son aultrenarai (que é quen realmente sinto que son) non se me vai borrar xamais da memoria.

As cousas rematan como empezan e o martes, despois de dous meses, os orixinais marcharon como viñeron, por mensaxeiro. Así pechábase o círculo, así volvía a saudade. Esta vez sabemos de onde vén.