Como odio ser Darth Vader…
Esta feito, xa podo morrer en paz.
30
Quizais sempre fun grande. Non alta, non vella. Grande. Son un iceberg, enganeivos a todos. Teño vivido máis do que imaxinas, máis do que aparento. Ser sensible non é ser transparente, esa foi a miña tapadeira. Algúns só ven o que asoma pola superficie, outros mergulláronse nas augas árticas. Non houbo hipotermia, valentes que coñecen as marabillas os labirintos de xeo onde as baleas regalan cancións de berce ás súas crías. Podería morrer mañá e cando viñeses á miña tumba unha frase te recibiría:
Fun o que me deixaches ser na túa vida.
E chorarás de alegría ou de pena. Lembra, querido amigo ou inimigo, a elección (sempre) foi túa.
Viñeron os trinta coa calma de quen sabe que viviu a súa vida cos pés espidos. Equivoqueime moitas veces, caer é a única forma de atopar o equilibrio. Xa non soño con viaxar no tempo e rescatar á miña versión adolescente, tampouco me doen os amigos que perdín ou as ausencias dos que morreron. Quédame algo máis imperecedoiro que os recordos e a certeza de que esas ausencias non son invisibles. O único que boto de menos é o sol do inverno en Lisboa.
E o amor? O AMOR veu de quen só podía vir. Ninguén máis podía darme o que eu soñaba, só el. Miro atrás e son consciente de que fun Indiana Jones á procura do Santo Graal. A humildade, o carpinteiro, o sangue de Cristo só podía ser custodiada no caliz menos barroco, no máis auténtico.
Podo intuír o futuro, sinto as raíces do tempo no meu corazón. Sei o que vai pasar, a ti, a min, a todos. Podo velo no reflexo das miñas gafas.
Fóronse a adolescencia tardía, a vellez anticipada. Sei que aínda teño débedas comigo mesma, hai algo que ela sempre me reclamou, admito que me levou moitos anos e discusións comprendela. Mentres escribo observo a foto do meu pasaporte recén expedido, caduca dentro de dez anos. Como serei aos corenta? Recoñecereime? E unha promesa que o invade todo, sen facer ruído. Como a min me gusta.
É hora de brillar.
Creo que teño o mesmo tipo de metamorfose. Creo que ninguén se deu conta.
Quizais o futuro estea agardando no Sur
A confianza non é cega nin miope, é tan imposible de atrapar coma o xeo cando se derrete. A miña confianza. Mírome no espello e acepto as premisas que tanto neguei. Tiñan razón, todo foi culpa miña. É verán, a calor adorme os pensamentos e os razoamentos, mais a min fíreme de morte. Cústame ler, cústame correr, cústame escribir. Dóeme o invisible. Paralizada e cansa como se fose unha vella acosada pola soidade. Non pode rescatarme ninguén, quizais un golpe de sorte. Mentres, nas vodas, nos festivais, sigo a cruzarme con monstros xigantes. Písante se te descoidas. Son torpes e inútiles, atractivos e estilosos por fóra. Precocupados unicamente por esa felicidade que debe ser constante nos seus xestos, nos seus rostros. Non importa o que pensan ou sinten, só aparentar que todo vai ben.
Indixestión, ganas de vomitar e afastarme.
Se sabes o que provocas, daquela non poderán escondelo de ti.
O amor é un tesouro demasiado valioso como para non agochalo. Cada un ten o seu método: actuar como se fosen axentes da CIA, James Bond ou un diplomático inglés na India colonial. Outros disfrázano de piloto de F1 para non ser alcanzados; outros de Hannibal, bícante mentres xa decidiron destriparte para facer un exquisito guiso co teu corazón. Hainos que utilizan o seu superpoder para facelo invisible. Está aí, podes ulilo e sentir o amor a menos dun centrímeto dos teus beizos, pero de todo ese esforzo invertido na invisibilidade unicamente queda unha pantasma desorientada e amargada.
Mentirán, non teñas a menor dúbida de que o farán. Negarante como San Pedro a Cristo. Si, serán elevados aos altares, mais non te apures que os derradeiros serán os primeiros. O que só quere pasar desapercibido na fotografía. Que non se disfraza nin finxe, o que tampouco abusa de superpoderes nin sae correndo. O que se tirou á piscina contigo en lugar de negarcho. Querían ver á muller, querían beber do teu sangue e sentirse únicos á túa conta. Pero a muller é del en corpo e alma. Repítome, seino, pero pouco importa. Neste conto non hai princesas nin príncipes, só dous que se volven un e medran xuntos como a raíz do carballo máis centenario.
Cando en 1984 se celebraba a primeira edición dos Premios Xerais eu non tiña máis de seis meses de vida. Hoxe camiño cara os trinta. Lembro que os primeiros libros que merquei durante a miña adolescencia eran de Xerais. Un Nadal pedín Rapazas de Agustín Fernández Paz e non fixen outra cousa que lelo durante a cea con auténtica fame. É o único que lembro daquela Noiteboa. Eu era desas frikis que seguía a gala dos Premios Xerais por twitter, en stream ou como lle cadrase. Outra vez a fame, máis desta vez acompañada dunha sede tan real que remataba por provocarme saudade. Mais, como é posible ter saudade de algo que nunca tiveches? Quizais porque só o Tempo sabe que algún día o conseguirás.
Era luns o día que Fran Alonso (o home que me reconciliou con Vigo) me chamou para preguntarme se quería formar parte do xurado desta edición. Botei un par de días camiñando con ás nos pés, é o que sucede cando algo que non te atreves a soñar ocorre. Despois viñeron as caixas cheas de orixinais, as lecturas no tren, na cama ou mesmo na biblioteca. O xantar en Soutomaior, o debate, a relectura e a decisión final. Con Cadeas o meu foi amor a primeira vista que se foi confirmando a medida que pasaba as follas. Vivín a gala devorando cada detalle, nerviosa, emocionada, aínda coa sensación de irrealidade, e sobre todo, compartindo algo tan importante para min coa miña xente. Ao final tiven o valor de achegarme a Agustín para contarlle o meu idilio con Rapazas. Volvín ser a rapaza tímida e inxenua que se gastaba a paga semanal en libros.
Non me cansarei de repetilo: foi máxico formar parte da engrenaxe, ter o privilexio de camiñar polo corazón do dragón, que o detallazo de que Manuel Bragado saiba que son aultrenarai (que é quen realmente sinto que son) non se me vai borrar xamais da memoria.
As cousas rematan como empezan e o martes, despois de dous meses, os orixinais marcharon como viñeron, por mensaxeiro. Así pechábase o círculo, así volvía a saudade. Esta vez sabemos de onde vén.
Ciscada no sofá, domingo, non tiña esperanzas de atopar nada interesante na televisión. A miña única ambición era “vexetar”, botar unha sestiña co meu gato de acompañante. Pero fixen zapping e apareceu el. E nenos que non saben como afrontar o suicidio da súa profesora, á que Lazhar substitúe. O resto de adultos non sabe ou non quere falarlles da morte, de dos motivos que levan a alguén a suicidarse. Xeralmente, esa é a actitude que todos escollemos. Cremos que o mellor é protexelos dese sufrimento, como se alguén puidera fuxir do inmenso baleiro que deixa a morte dun ser querido. Son nenos, deben vivir nesa burbulla, que non sexan conscientes do que pasa. Infravalorámolos.
A película, máis que unha homenaxe á educación, é unha humilde á vida. Non podemos escapar da dor, das frustracións, mais iso non quere dicir que as nosas vidas non estean cheas de ilusións e soños. Para comprender que a morte é o que lle dá sentido á vida non fai falla ter vivido noventa anos, ás veces abonda con nove.
Meus pais fanse maiores e a min cústame aceptalo. Non é a idade, non son as enfermidades pasadas… Os defectos que antes non me molestaban agora alporízanme. Ou quizais sexa que a quen tamén lle empezan a pesar o anos sexa a min. Cambiei, son máis egoísta, intransixente. O monstro… Está aí fitándome dende o outro lado do espello, rezando para que non fuxa del, para dicirme que
“O noso temor máis profundo non é que sexamos inadecuados. O noso temor máis profundo é que somos excesivamente poderosos. É a nosa luz e non a nosa escuridade a que nos atemoriza. Preguntámonos: quen son eu para ser brillante, magnífico, talentoso e fabuloso?
En realidade, quen es para non selo? Infravalorádote non axudas ao mundo. Non hai nada de instructivo en encollerse para que outras persoas non se sintan inseguras preto de ti. Esta grandeza de espírito non se atopa só nuns poucos de nós; está en todos. E ao permitir que brille a nosa propia luz, de forma tácita estamos dándolle aos demais permiso para facer o mesmo.
Ao liberarnos do noso propio medo, automaticamente a nosa presencia libera a outros.”
(Do discurso inaugural de Nelson Mandela, 1994)
Libérame, libérame, libérame, libérame, libérame, libérame, libérame!
PÉS ESPIDOS 
