Despedidas

Fotografía. Leonor Montañés Beltrán.

Xa non estás. Subo polas escaleiras do teu edificio coa tristura apertándome o pescozo. Eu non quero ser Elisa se ti non estás. Como chegamos a isto? Hai nada era eu quen escribía cartas e pedíalle que lese os meus relatos a Osiria; vinte anos nun abrir e pechar de ollos. Agora escríbenme a min… Martes 22. O luns póñenche morfina e eu recoñezo ese xesto agotado na túa cara. Sei o que vai pasar. Seino dende que teño nove anos. Todos van rematar morrendo. Aquela certeza que me amputou media adolescencia, aquel estado de alerta permanente. Pasaron 28 anos e aquí volvemos estar. Un ramo, unha foto, dúas cartas, relatos… Abrazos. Emociónome, pero non son quen de chorar no colexio. Teño que aguantar, algo, nos ósos, me di que aguante. A eles tamén teño que deixalos marchar. Outra despedida, outra dor, pero feliz porque que voen sós quere dicir que todo vai ben. O Rei traballa e lévame Osiria ao hospital; non podía ser doutra maneira. Xa te sedaron. Acaríñoche o peliño curto. A túa pel chea de enrugas de tanto vivir e sorrir. Quérote moito ao oído. Reméxeste como se me entedeses. Eu dicíndolles a 4º D que este é o momento no que eu me convirto nun recordo cando en realidade es ti quen se converte no meu recordo máis preciado. Canto máis se poden cruzar as nosas vidas? Por que todo aquilo que non podo ver pola miopía si podo intuílo a través dos meses, dos anos? E marcho sabendo que esa é a derradeira vez que sentirei a túa calor. Teño que deixarte marchar a ti como os deixo marchar a eles.

Chegamos a Lugo e un frío de abril saúdanos. É a primeira vez que vou facer un exame da oposición con frío. Os adolescentes celebran a fin do curso. Ceamos rodeados deles, pero aquí só son unha muller de case corenta anos completamente inivisible para eles. Repaso temas e comentarios ata a unha da madrugada, caio rendida, pero esperto de súpeto ás cinco. Como se me chamases. Vai pasar ou quizais xa está pasando. Almorzamos cedo, é case como ir ao colexio a traballar. Espero a que abran o instituto coa música a todo volume, mirando ao ceo azul, pensando en ti, no avó, escapando dos comentarios absurdos que todos os opositores vomitan. Só é unha nota, un exame, máis ou menos importante. Ensineillo coas tripas, con todos os matices da miña voz nasal. Ensineillo e aprendino eu tamén. Sento e respiro calmada e serena. Xusto nese momento en que decido a facer o soneto de Quevedo, ese momento no que me poño en visión en túnel, porque nada máis existe, porque só podo escribir e dedido que non perdo nada por intentalo. O segundo no que o teu corazón deixa de latir. Quizais é o máis difícil que fixen na miña vida. Quizais sen o Rei aquí non podería parar de chorar derrotada. Pola tarde, antes do sorteo do tema xa sei que non estás. Seino, eu todo o podo sentir. Saio do tema e choro no baño tirada no chan. Estou agotada. De onde vén esta forza? É túa, deixáchesma en herdanza? Ou é deles? É o amor, sempre foi o amor.

– Mamá, xa o sei, xa o sei.

A ti non se che pode enganar, filla.

Fáiseme eterno o regreso. Entro no tanatorio como quen leva días aguantando a respiración. E choro. Rómpome. Xa non estás e doe. Mamá abrázame e eu sinto que me mareo, que me fallan as pernas. Tremen e son unha folla a punto de saír voando co vento. Era eu a que tiña que consolala, era eu… Volvo ter nove anos. E que ás veces non sei a idade que teño. E vaste vestida co traxe que levaras á nosa voda. Outra vez abrumada, eu que tantas veces temín non ser digna do teu amor, do teu orgullo.

Pero eu non quero ser Elisa se ti non estás, penso mentres subo ao teu piso. Tal vez xa o era antes de que ti morreras e tampouco me daba conta. Búscote cando vou ao Gadis. Igual apareces asomada polos balcóns. Espera que baixo e imos tomar un café. Ou un sube, colle algo no Coren e come aquí. Pero non estás… Xa non.

O vestido agarda por min no taller. Hai quen só busca a miseria allea para agochar a súa. Mediocres espidos o día da nosa voda. Xa non me sangra a lingua, agora paseo polo corredor como un gato con insomnio. Botamos amistosos ou, mentres descifro a Carmen e a Delibes, o Rei adícase a conquistar Grecia. Chamadas a todas horas. Soño cos samurais e con Riazor un xoves de finais de marzo. Pasou exactamente un ano. Se erguía os brazos sentía que podía saír voando. Agora, a vida a cámara lenta.

Ninguén sabe que vai pasar mentres nos espiamos polas fiestras.

Quinze anos

Interrogar á cidade é fácil, isso qualquer turista faz. Maz um tipo só está a viver numa cidade quando se sente interrogado por ela: “O que tu tens a ver comigo?”, Porque é que tu estás aquí?”, “Como é que tu te adaptas?”, “Porque é que tu não te entendes?”

Lisboa Livro de Bordo de José Cardoso Pires

porto

Cando te queres dar conta xa estás sentada coas mans nos teclado. De nada serve atopar a banda sonora perfecta se non tes as palabras. Hai viaxes que se estiran no tempo coma goma de mascar. O teu reloxo nunca marcará as estacións coa velocidade do calendario da cociña. Ninguén te viu chorando dentro do taxi, xa levabas un mes a desangrarte. De despedida en Porto todos eran rañaceos, agás eu, un galpón que non pode disimular o que é. Non me recoñezo nas fotos, quen usurpou o meu corpo? Por unhas moedas os rapaces saltan da ponte sen medo, pouco lles importa que eu me indigne mentalmente cos turistas. Do Douro emerxen co ímpeto da inxenuidade. Houbo un tempo no que eu tamén era quen de cambiar o ritmo das mareas sen propoñermo. Corróeme a envexa e estou a dous segundos de trepar polas vigas de aceiro. Cando me quero dar conta estou a descalzarme. Ei! Vou saltar. Primeiro a sorpresa, despois a incredulidade. Pero que dis?!! Berran, pero eu non escoito nin razono. Pálpítame o corazón de alegría. Pecho os ollos. conteño a respiración, lánzome e o aire fáime cóxegas por debaixo da camiseta. Afúndome na auga coma un proxectil. Cando me quero dar conta estou a lavar a mans para preparar a ensalada, despeiteada, co pixama xa posto e escoitando a radio. Lavo as gafas, ergo a vista por inercia. Aí a está sorrindo con cariño do outro lado do espello. Chíscame un ollo e botámonos a rir pensando en Borges. A vida sempre se decide nun instante.

empirestate

Pasaron case dous meses e esta saudade non se vai do meu peito. Veu comigo de Nova York. Non foi un soño, foi tan real que aínda me treme o corazón. Agora entendo a Lorca e outros tantos. A cidade non te fai máis grande nin máis pequena, as rúas sen nome íspente. Non teño banda sonora daqueles días, había que escoitar polos ollos. Ollos que non deixaban de encherse de cores e formas. Arte, rañaceos e a xente máis amable do planeta. Querer quedar, querer volver, pero con el porque sen el só sinto unha sombra que me asexa en soños. Cruzando a ponte de Brooklyn a antiga vertixe non me deixa avanzar. O sol quentaba coma no Sahara, tiramos fotos pero a frialdade coa me vexo na pantalla da cámara é propia dun cirurxián plástico. O perfeccionismo mata, a miña guerra civil agótame tanto que ás veces vólvome completamente invisible ata desaparecer. No White Horse tomamos un café coa pantasma de Jack Keruac mentres Dylan Thomas ve un partido de béisbol. Como nunha película. Estaba convencida que ao regresar esa sensación desaparecería, a maxia non duraría tanto. Equivoqueime. Pérdome na biblioteca entre temas, poño xeo na planta do pé despois de correr, vexo concertos que non pensaba nesta cidade pequena… Aquí segue. Zeta pregúntame dende os seus tres anos a onde vou despois da nosa clase. Aí está. A mirada de quen está por primeira aos pés do Empire State. Suspiro e sorrío antes de responderlle. Esa mirada coa que eu xa nunca consigo verme, limpa e inocente.

Se souberas o baixiña que son en realidade…

A pedra escura, fea non ten culpa de ter alma de volcán… Pantasmas en cada esquina. Cemiterios nos que me quedaría a vivir. Luz intensa, escala de grises. Acentos estraños. Palabras no vento da pedra, no chan húmido. Cruzámonos con Mark, con Jekyll, e con Bea; a súa Cat serviunos un scottish breakfast. Dous edredóns, ficar durmidos coma siameses. Three sisters e un loch que é coma un mar. Un vinilo. As personaxes da miña cabeza por fin teñen vida propia, saen dela, estamos no Jazz bar sentados a tomar unhas pintas. A cidade ten alma tranquila, ten alma de vello paciente ao non que xa non lle importunan as inclemencias do tempo. A alma que quero para min.